Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Starachowicach Jolanta Grudnicka podsumowała miniony rok pracy. Problemy z którymi mierzy się dziś pomoc społeczna to starzejące się społeczeństwo i rosnące zapotrzebowanie na całodobową opiekę w miejscu zamieszkania.
Podczas spotkania podsumowującego rok pracy dyrektor starachowickiego MOPS-u Prezydent Miasta Marek Materek podziękował za dobrą i efektywną współpracę.
- Rok temu, przedstawiłem Państwu osobę, która wygrała konkurs na stanowisko dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej czyli panią dyrektor Jolantę Grudnicką. Dziś chcę, aby po roku pracy pani dyrektor podsumowała w skrócie ten okres. Ja ze swej strony dziękuję po pierwsze za uspokojenie atmosfery w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, która była dość napięta z różnych powodów. Dziękuję za dobrą współpracę z miastem z innymi instytucjami, organizacjami pozarządowymi, bo takie opinie otrzymuję. Na ręce pani dyrektor składam również podziękowania dla pracowników ośrodka za dobrze wykonywaną pracę. To jest ważne, bo współpracujemy nad projektami ważnymi dla miasta tj. Centrum Interwencji Kryzysowej, funkcjonowanie Świetlicy Środowiskowej Sukces, praca socjalna na osiedlu Wzgórze, która jest prowadzona przy współpracy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, naszej gminy i innych instytucji i organizacji pozarządowych. Dziękuję również za współpracę przy realizacji programu Teleopieka, Starachowice jako pierwsze w województwie świętokrzyskim wprowadziły pilotażowo system Teleopieki dla seniorów. W tej chwili dzięki jednej z fundacji uzyskaliśmy wsparcie na poszerzenie tego projektu o grupę około 130 seniorów. Ten system się sprawdził chcemy go rozwijać przy udziale środków europejskich. Kolejnym projektem, który obecnie realizujemy wspólnie z Fundacją Fabryka Marzeń jest wyremontowanie domu i mieszkania dwóch starachowickim rodzinom wielodzietnym. Fundacja podczas balu charytatywnego organizowanego przez Hotel Senator zbierała fundusze na ten cel. MOPS pomógł wytypować rodziny, załatwili wszelkie formalności związane z uczestnictwem w tym programie. Działalność MOPS- u to także pomoc w sytuacjach kryzysowych, których niestety nie brakuje, cieszę się że także na tym polu ta współpraca układa się dobrze.
- Kolejny rok pracy w opiece społecznej za mną. Był to rok w którym chciałam poznać moich pracowników, pracownicy chcieli poznać mnie, odbyliśmy wiele spotkań i rozmów. - mówi dyrektor Jolanta Grudnicka - Zależy mi, aby pracowników pod moim kierownictwem cechowała duża transparentność, otwartość a wszystkie działania podejmowane przez pracowników miały na celu dobro naszych podopiecznych. Dobra współpraca ma duże znaczenie, bo na co dzień spotykamy się z wieloma tragediami ludzkimi. Przedstawię kilka dla mnie ważnych tematów dotyczących pomocy społecznej, jest ich bardzo dużo ale jedne z najważniejszych dla mnie to pomoc dla osób starszych, niepełnosprawnych, niesamodzielnych.
Polacy są od lat społeczeństwem starzejącym się, w 2017 roku odsetek osób w wieku 65 lat+ stanowił ponad 20% populacji, z tendencją wzrostową do 34,8% ok. roku 2050.
- W Starachowicach odsetek osób w wieku 65+ wynosił w 2017 roku ponad 25%.Wzrasta popyt na usługi opiekuńcze, co – obok starzenia się społeczeństwa – wynika z dużej liczby osób niepełnosprawnych w wieku poprodukcyjnym, którzy stanowią blisko połowę populacji osób w wieku powyżej 75. roku życia, oraz co trzecią osobę w wieku 60–74 lata. - informuje dyrektor Grudnicka - Migracje zarobkowe dorosłych dzieci zmniejszają możliwości opiekuńcze naturalnych systemów rodzinnych, które muszą być wspierane przez zewnętrznych dostawców. Spostrzeżenia pracowników socjalnych mówią, że w środowiskach ich podopiecznych doświadcza się braku zainteresowania losem własnych rodziców.
W Polsce głównym pozarodzinnym organizatorem usług opiekuńczych dla ludzi starszych jest publiczna pomoc społeczna. Głównym problemem jest brak opieki nad ta grupą ludzi. Zakres usług opiekuńczych ustalany jest indywidualnie dla każdego klienta w funkcjonowaniu w środowisku zamieszkania jest jednym z działań na rzecz utrzymywania odpowiedniej jakości ich życia i opóźniania momentu korzystania z kosztownej i wymagającej zmiany dotychczasowego życia i środowiska zamieszkania – pomocy instytucjonalnej.
W 2017r. usługami opiekuńczymi w Dziale Usług Opiekuńczych w MOPS-ie objęto 200 osób. Opiekę nad podopiecznymi sprawują 24 opiekunki zatrudnione na umowę o pracę oraz 3 opiekunki zatrudnione na umowę zlecenie ,które świadczące pomoc w dni wolne od pracy. Tymczasem usługi opiekuńcze to jedna z form pomocy społecznej, na którą zapotrzebowanie wzrasta i będzie wzrastać w latach najbliższych. Świadczy o tym ilość nowych klientów, która zwiększała się na przestrzeni ostatnich 5 lat o 20-30 środowisk rocznie (w oparciu o liczbę osób objętych usługami w latach 2012-2017 tj. w 2012r. - 149 osób, 2013r. - 141 osób, 2014r. - 142 osób, 2015r. - 162 osób, 2016r. - 193 osoby, 2017r. - 200 osób).
- Prognozuje się, że w najbliższym czasie nieuniknione będzie utworzenie kolejki oczekujących na przyznanie pomocy opiekunki środowiskowej. - mówi dyrektor starachowickiego MOPS-u - Nie bez znaczenia jest także fakt, że usługi opiekuńcze przynajmniej w części stanowią dla samorządu tańszą alternatywę dla umieszczeń w domach pomocy społecznej. Dużym problemem jest także kadra świadcząca usługi. Na rynku pracy brakuje osób przygotowanych do zatrudnienia w zawodach opiekuńczych – opiekunów osób starszych, pielęgniarek środowiskowych itp., co jest spowodowane niskimi płacami, trudnymi warunkami pracy i niskim prestiżem społecznym. Osoby realizujące usługi opiekuńcze poza wiedzą i kwalifikacjami powinny posiadać również psychiczne i fizyczne predyspozycje do wykonywania zawodu opiekunki osób starszych – miedzy innymi charakteryzować się cierpliwością, komunikatywnością i empatią, które są niezbędne w pracy z ludźmi – zwłaszcza starszymi.
Usługi specjalistyczne
Dział Usług Specjalistycznych świadczy pomoc na rzecz osób niepełnosprawnych fizycznie i psychicznie. Realizuje usługi w zakresie rehabilitacji ruchowej, terapii logopedycznej, pedagogicznej, opieki pielęgniarskiej oraz wsparcia psychologicznego. Usługi świadczone są w miejscu zamieszkania, przez zespół profesjonalistów, w skład którego wchodzą logopedzi, pedagodzy, fizjoterapeuci, pielęgniarka, opiekunka środowiskowa, psycholog, asystent osoby niepełnosprawnej, pracownik socjalny. Poprzez prowadzoną terapię specjaliści dążą do możliwie pełnego usprawnienia podopiecznych. Podejmują działania integracyjne i edukacyjne oraz wzmacniają funkcjonowanie tych osób w środowisku. Odbiorcy usług specjalistycznych to osoby u których niepełnosprawność powstała w wyniku udarów mózgu, wylewów, wypadków, którzy utracili zdolność mówienia, bądź też ich mowa została zaburzona, osoby ze stwardnieniem rozsianym, dzieci z autyzmem, porażeniem mózgowym, upośledzeniem umysłowym, zespołem Downa, dzieci z nadpobudliwością psychoruchową. Specjaliści podejmują również pracę z rodziną chorego.
- W 2017r. z usług specjalistycznych skorzystało 139 osób, z terapii pedagogicznej – 37 osób, z terapii logopedycznej 30 osób, z rehabilitacji ruchowej – 88 osób, z opieki pielęgniarskiej – 6 osób, z usług asystenta osoby niepełnosprawnej – 20 osób oraz z usług opiekunki środowiskowej 22 osoby. - informuje dyrektor Jolanta Grudnicka. - Przez ostatnie lata MOPS pilnie śledził potrzeby mieszkańców Starachowic, zatrudniał kolejnych specjalistów, aby móc objąć usługami jak największą ilość podopiecznych w miejscu ich zamieszkania. W 2017 roku zespół specjalistów zasili kolejni pracownicy: 3 opiekunki środowiskowe oraz rehabilitant co pozwoliło na objęcie usługami większej ilości osób . W 2011r usługami zostało objętych. - 99 osób, w 2012r. - 100 osób, 2013r. - 100 osób, 2014r. - 115 osób, 2015r. - 115 osób, 2016r. - 122 osoby, 2017r. - 139 osób.
Teleopieka
Ta usługa skierowana jest do osób starszych, niepełnosprawnych i samotnych. Miasto Starachowice jako pierwsze w regionie zdecydowało się na wprowadzenie tak innowacyjnego systemu. Programem od lipca 2017 roku do czerwca 2018 roku zostało objętych dziesięcioro podopiecznych, samotnych osób starszych i niepełnosprawnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.
- Osoby objęte tą usługą otrzymali prosty w obsłudze telefon komórkowy typu smartfon. Telefon posiada zainstalowaną aplikacją dzięki której w chwili wciśnięcia ikony SOS, natychmiast na monitorze operatora usługi pojawia się komunikat kto i w jakim miejscu potrzebuje pomocy. - mówi dyrektor ośrodka - Operator ma również dokładne informacje o chorobach podopiecznego, oraz o lekach jakie przyjmuje i gdzie są one przechowywane. Operator posiada także numery telefonów do najbliższych, dzięki czemu będzie mógł ich zawiadomić o zaistniałej sytuacji. System ten działa siedem dni w tygodniu przez całą dobę i ma na celu zapewnienia poczucia bezpieczeństwa osobom starszym, samotnym z różnego rodzaju schorzeniami. Teleopieka jest ważnym wsparciem dla osób starszych, szczególnie w sytuacjach, gdy najbliżsi nie mogą dotrzeć na czas lub jest to z różnych przyczyn niemożliwe. Usługa ta podnosi poczucie bezpieczeństwa osób starszych i przyspiesza udzielenie pomocy w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia.
Obecnie trwa rekrutacja na nowa formę teleopieki medycznej w postaci opaski monitorującej na rękę. Osoby niepełnosprawne, niesamodzielne otrzymają do użytkowania opaski monitorujące czynności życiowe.
- Opaski dadzą poczucie bezpieczeństwa zapewniając jednocześnie odczucie niezależności. Opiekunom umożliwią sprawowanie opieki" na odległość". Opiekun osoby niepełnosprawnej może prowadzić normalną aktywność społeczną i zawodową - informuje dyrektor Jolanta Grudnicka.
Asystent osoby niepełnosprawnej – program europejski „Asystent Aktywności”
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Starachowicach od 01.07.2017r. do 30.06.2019 r. realizuje projekt „Asystent aktywności” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014 – 2020.
- W ramach projektu 30 osób niepełnosprawnych z terenu Gminy Starachowice, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, zostało objętych usługą asystencką przez 3 asystentów w postaci Asystenta Osobistego Osoby Niepełnosprawnej – mówi dyrektor - Ponadto osoby korzystają z poradnictwa psychologicznego. 10 opiekunów osób niepełnosprawnych bierze udział w szkoleniach i kursach oraz poradnictwie psychologicznym.
Pomoc dla rodzin
- Generalnym i długofalowym celem, do którego dąży Ośrodek jest aktywizacja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i marginalizacją, umożliwienie im zerwania z postawą wyuczonej bezradności i bierności, nabycie postawy aktywnej, odpowiedzialnej i partnerskiej, przez co możliwy stanie się powrót do pełnego udziału w życiu społeczności lokalnej – informuje dyrektor Jolanta Grudnicka - Działania reintegracyjne wspierane są obligatoryjnymi świadczeniami pieniężnymi, wzmacniającymi funkcję ekonomiczną rodziny.
Szybki rozwój gospodarczy, który pomaga znaleźć pracę, to najlepsza recepta na trwałe ograniczenie ubóstwa w rodzinie. Zakres biedy jest lustrzanym odbiciem sytuacji na rynku pracy. Jej dalsza redukcja zależy wyłącznie od postępu w zwiększaniu odsetka pracujących.
- Na podstawie analizy dokumentacji posiadanej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej mogę powiedzieć, że na przestrzeni lat 2015–2017 liczba świadczeniobiorców i rodzin wspieranych przez pomoc społeczną ulega obniżeniu – mówi dyrektor - W 2015 roku 1952 rodziny korzystały ze świadczeń pomocy społecznej, w roku 2017 jego wsparciem objętych było 1798 rodzin. Głównym powodem przyznania pomocy było ubóstwo, długotrwała lub ciężka choroba i bezrobocie. Problem bezrobocia podlega weryfikacji i jest to zazwyczaj zarejestrowanie się w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. Przemoc w rodzinie jest również poważnym zjawiskiem, który zauważamy i staramy się pomagać rodzinom doświadczającym przemocy.
Punkt Interwencji Kryzysowej
Od 2011 roku Gmina Starachowice realizuje Gminny Program Przeciwdziałania przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie. Program realizowany we współpracy z organizacjami pozarządowymi: Stowarzyszeniem „Zdrowa Szkoła” i Stowarzyszeniem Pomoc Rodzinie „Przystań”.
- W Punkcie Interwencji Kryzysowej zatrudnieni są: psycholog, terapeuta uzależnień, prawnik, pracownicy socjalni i starsi specjaliści pracy socjalnej z uprawnieniami do pracy ze sprawcą przemocy oraz z uprawnieniami do pracy z ofiarą przemocy – informuje dyrektor. - Głównym celem Programu jest przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, zapewnienie ochrony osobom doznającym przemocy oraz oddziaływania wobec stosujących przemoc.
Cele szczegółowe natomiast obejmują: podejmowanie działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie; upowszechnianie wiedzy na temat przemocy w rodzinie, jej skutków dla osób doznających przemocy, świadków przemocy; udzielanie wielokierunkowej pomocy osobom dotkniętym przemocą oraz świadkom przemocy; zwiększenie kompetencji służb zajmujących się udzielaniem pomocy osobom dotkniętym przemocą i przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu; podejmowanie oddziaływań edukacyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie.
W Punkcie Interwencji Kryzysowej w 2017 roku udzielono łącznie 536 porad w tym: -porad socjalnych - 314, porad psychologicznych - 57, -porad prawnych - 74, porad terapeuty uzależnień - 91.
Zjawiskiem przemocy domowej zajmuje się także Gminny Zespól Interdyscyplinarny działający przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej. Zespół, jak informuje dyrektor w 2017 roku odbył 7 posiedzeń, na których powołano 12 grup roboczych realizujących procedurę Niebieskiej Karty. W 2017r. do GZI wpłynęło 102 Niebieskie Karty.
Wolontariat – realizowany poprzez pomoc dzieciom z rodzin dysfunkcyjnych
- W 2018r. rozpoczęliśmy współpracę ze Szkolnym Kołem Wolontariatu działającym przy ZDZ w Starachowicach, w ramach której wolontariusze pomagają najbardziej potrzebującym środowiskom i rodzinom wielodzietnym – informuje Jolanta Grudnicka - Wolontariat polega głównie na pomocy w nauce dzieciom w wieku szkolnym. Wolontariatem zostało objętych 6 rodzin.
Współpraca z organizacjami pozarządowym
Główną formą współpracy Ośrodka Pomocy Społecznej jest, jak informuje dyrektor, przede wszystkim kwalifikowanie osób do korzystania z usług oferowanych przez stowarzyszenia, oraz oferowaniu usług wspierających aktywizację społeczno-zawodową mieszczących się w sferze kompetencji ośrodka i realizowanych m.in. za pośrednictwem organizacji pozarządowych.
- W ramach współpracy 80 dzieci rodziców podopiecznych ośrodka otrzymało w 2017 r. paczki od Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej. Polski Czerwony Krzyż w ramach akcji „Czerwonokrzyska Gwiazdka” przekazał pomoc żywnościową 25 rodzinom , oraz przekazał 25 rodzinom paczki ze słodyczami w ramach akcji „Mikołaj z PCK” - wylicza dyrektor Ośrodka - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wytypował również 772 osoby, które skorzystały z unijnej pomocy żywnościowej wydawanej przez Stowarzyszenie „ROMI”.228 osób wytypowaliśmy do pomocy żywnościowej przekazywanej z Kościoła Armii Zbawienia. 12 rodzin wytypowanych przez MOPS otrzymało również Szlachetną Paczkę. MOPS zorganizował dla 31 osób starszych i niepełnosprawnych paczki wigilijno- świąteczne z żywnością ze środków własnych gminy.
Plany na temat pozyskiwania funduszy europejskich
W związku z ogłaszaniem przez Departament Wdrażania EFS UMWŚ konkursów z ramach Priorytetu 9 Włącznie społeczne i walka z ubóstwem, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Starachowicach w 2018 r. planuje pozyskać środki w ramach działania 9.2.1- „Rozwój wysokiej jakości usług społecznych”.
- Realizacja projektu zwiększy dostęp do usług społecznych w tym usług asystenckich i opiekuńczych dla osób z niepełnosprawnościami i osób zależnych informuje dyrektor Jolanta Grudnicka.- W ramach projektu zatrudnionych zostanie 5 opiekunek środowiskowych świadczących pracę na rzecz mieszkańców Starachowic. Istotną cechą projektu będzie świadczenie usług opiekuńczych m.in. w godzinach popołudniowych, w dni wolne i w święta co odróżnia od standardowej usługi opiekuńczej realizowanej przez MOPS obecnie. Planowany termin naboru czerwiec 2018 r. Ponadto MOPS planuje ubiegać się o środki w ramach Działania 9.1 „ Aktywna integracja zwiększająca szanse na zatrudnienie. Pozyskanie środków umożliwi realizację reintegracji społecznej i zawodowej w ramach Klubu Integracji Społecznej. Planowany termin naboru VIII 2018 r.